نورمن فاستر؛ معمار پیشگام سبک مدرن

نورمن فاستر متولد 1 ژوئن ۱۹۳۵ در رِدیش شهر منچستراست. او در خانواده ای از قشر کارگر بدنیا آمد. پدرش رابرت فاستر و مادرش لیلیان اسمیت هستند. او در مدرسه دستور زبان Burnage تحصیل کرد. به دلیل احساس متفاوت بودن با سایرین مدرسه را در سن شانزده سالگی ترک و در سالن تالار شهر منچستر به عنوان منشی مشغول به کار شد.

سپس در سال ۱۹۵۳ به خدمت نیروی هوایی سلطنتی در آمد. او شیفته پرواز با هواپیما بود. وقنی نورمن به منچستر بازگشت، آرزوهای بزرگ و بلندپروازانه ای ذهن و قلبش را به تسخیر درآورده بود. آرزوهایی فراتر از زندگی در جامعه کارگری بریتانیا!

نورمن فاستر و معماری

وی در سال ۱۹۵۶ در دانشگاه معماری و برنامه ریزی منچستر مشغول به تحصیل شد اما به دلیل فقر مالی قادر به تأمین هزینه های بالای تحصیلی خود نبود از این رو به اجبار پاره ای از وقت شبانه روزی خود را به انجام مشاغلی چون بستنی فروشی، کارگر نانوایی، نگهبانی شیفت شب باشگاه می گذراند.

آغاز نورمن فاستر معمار

نورمن فاستر علاقه فراوانی به آثار معماران برجسته ای چون فرانک لوید رایت، میس ون درروهه، لوکوربوزیه و اسکار نیمبر داشت. وی در سال ۱۹۶۱ از دانشگاه منچستر در مقطع کارشناسی فارغ التحصیل شد سپس برای کسب مدارج بالاتر برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و به تحصیل در دانشگاه ییل پرداخت. ییل جایی بود که نورمن با دوست و همکار آینده اش ریچارد راجرز آشنا شد.

نورمن فاستر ابتدا به عنوان دستیار جان بیرشاو، کار خود را آغاز نمود. کار او به این صورت بود که باید نقشه‌های دو بعدی و سه بعدی مختلفی را برای پروژه مورد نظر طراحی می‌نمود. طراحی‌های فاستر جوان به سرعت مورد توجه بیرشاو قرار گرفت و او را تحت تاثیر قرار داد. فاستر پس از دریافت مدرک کارشناسی ارشد خود به انگلستان بازگشت و به همراه سه تن از دوستانش که یکی از آنها ریچارد راجرز بود، تیمی چهار نفره را تشکیل داد .طراحی و ساخت ساختمان کارخانه رلیانس سوئد آخرین پروژه‌ای است که توسط این تیم چهار نفره انجام شد که شهرت جهانی این افراد را به همراه داشت.

نورمن فاستر در سال 1966 به عضویت انجمن معماران سلطنتی انگلیس درآمد. دیری نپائید که فاستر از این گروه 4 نفره جدا شد و به صورت مجزا دفتری را با مشارکت همسرش، وندی فاستر، تاسیس نمود. این دفتر با هدف ایجاد مرکزی در زمینه تحقیقات و طراحی معماری ایجاد شد و دفتر معماری فاستر و همکاران نام گرفت.

تحلیل کارهای نورمن فاستر

عمده شهرت نورمن فاستر به دلیل نوآوری‌های بی‌سابقه و استفاده از تکنولوژی روز، در سازه‌هایش بوده است. طراحی انواع آسمان خراش‌ها، گالری‌ها، ادارات، استادیوم‌ها، پروژه‌های مسکونی، ساختمان پارلمان و حتی یک پایگاه فضایی از جمله آثاری هستند که این معمار بزرگ آنها را در کارنامه حرفه‌ای خود ثبت نموده است. در سال 1970 میلادی فاستر به عنوان معمار کلیدی جنبش فناوری معرفی گردید.

فاستر در طول عمر حرفه ای خود، اگر چه با صراحت و قاطعیت کامل از طرفداری از مباحث سبک گرایانه که بخش مهمی از مباحث معماری معاصر را شامل می شوند، پرهیز کرد، ولی از همان ابتدای کار حرفه ای اش، سعی داشت افق های تازه ای را کشف کند که از آن چیزی که این روزها بارزترین شوق معماری است، فاصله زیادی دارد. این حاصل چشمه جوشان اساتید وی، فولر، ایمزتا، پره، چاریو، پاکستون و ایفل است. فاستر، هیچ وقت کوچک ترین توجهی به نقدهای تکراری و کلیشه ای که او را در دسته معماران صنعتی و نه هنری قرار می‌دادند، نداشته است.

جوایز ارزشمند نورمن فاستر

در سال ۱۹۹۱ دانشگاه معماری فرانسه، به وی مدال افتخار اعطا کرد. در همین سال، چندین پروژه ی جدید و ارزشمند را به اتمام رساند؛ از جمله فرودگاه استانزتد، مرکز تلویزیونی آی تی ان، نگارخانه های ساکلر ( که ملکه الیزابت دوم آنها افتتاح کرد) و برج سده در توکیو که همه آنها علاوه بر دریافت جوایز متعدد ، مورد ستایش تمام جهان قرار گرفت.

در مراسم بازگشایی ساختمان کرسنت وینگ، مرکز هنر های تجسمی سانزبوری نمایشگاهی بر پا کرد که حاصل شش سال فعالیت حرفه ای فاستر را به نمایش گذاشت. در نمایشگاه دو سالانه ی ونیز ، غرفه ی بریتانیا نیز تعدادی از طرح های فاستر و پنج معمار دیگر انگلیسی را به نمایش در آورد.

در سال ۱۹۹۲ دانشگاه و موسسه ی هنر و ادبیات آمریکا در نیویورک، جایزه یادبود آرنولد برونر را به وی اعطا نمود. دانشگاه هامرساید به او دکترای افتخاری داد. برپایی چندین نمایشگاه در شهرهای پاریس، بوردوکس، رنس و آرسن سنان ، بر ارزش و اعتبار فاستر در اروپا افزود. در همین سال، وی در چندین مسابقه معماری برنده شد که مهم ترین آنها عبارتند از : فرودگاه جدید هنگ کنگ ، پارک مشاغل برلین، مجموعه تسهیلات المپیک در منچستر و قسمت الحاقی آن به موزه ی ماقبل تاریخ در پرووانس.

نمونه کارهای نورمن فاستر

از مشهورترین آثار نورمن فاستر می‌توان به پل میلائو فرانسه اشاره نمود. این پل که در سال 2004 میلادی افتتاح گردید به عنوان بلندترین پل جاده‌ای جهان شناخته می‌شود. این سازه از پایه‌های بتنی ساخته شده و طراحی کابلی دارد. داشتن شیبی با طول 20 کیلومتر در جهت بهبود دید رانندگان، آن را به سازه‌ای بی عیب و نقص بدل ساخته است. این پل ارتفاعی بلندتر از برج ایفل دارد و به عنوان یکی از شاخص‌ترین آثار نورمن فاستر شناخته می‌شود

بدون شک یکی از شناخته شده‌ترین سازه‌های شرکت معماری نورمن فاستر، طراحی و ساخت ساختمان اصلی شرکت اپل در منطقه کوپرتینو کالیفرنیا است. ایده اولیه این طراحی توسط استیو جابز، موسس شرکت اپل، ارائه گردید.

اپل پارک با وسعتی معادل 260 هزار متر مربع و 12 هزار کارمند، دارای امکانات متعددی از جمله یک پارکینگ با ظرفیت 14 هزار و 200 خودرو، فضای سبز داخلی با مساحت 121 هزارو 410 متر مربع شامل باغ‌های زردآلو، زیتون و سیب، تالار کنفرانسی با ظرفیت 1000 نفر و… است. این سازه مجهز به شبکه مخصوص برق رسانی با نام microgrid است که با صفحات خورشیدی تغذیه می‌گردد.