معمار معروف اسپانیایی، آنتونی گائودی اهل بارسلونا و یکی از چهرههای مهم جنبش معماری مدرنیسم، شهرتی عالمگیر دارد. عمدهی آثار وی از طبیعت الهام گرفته شده است. امروزه آثار گائودی مخاطبان جهان را برای مشاهدهی برخی از شگفتانگیزترین طراحیهای تمام دوران به بارسلونا میکشاند.
آنتونی گائودی در 25 ام ژوئن 1852 به دنیا آمد. اصالتاً مردی متواضع و فروتن بود و شغل پدرش، فرانسسک گائودی، مسگری بود. گائودی کوچکترین فرزند پدر و مادرش، آنتونیا کرنت برتران، بود. از پنج فرزند والدین او، تنها سه نفر از آنها زنده ماندند. خانواده گائودی اصالتاً اهل منطقه متوسط جنوب فرانسه بودند اما پدربزرگش، جان گائد، در قرن هفدهم به کاتالونیا مهاجرت کرد.
به دلیل عدم وجود مدارک رسمی لازم، محل دقیق تولد او مشخص نیست. بااینحال گفته میشود که او در رئوس یا ریودمز در همسایگی شهرهای منطقه اردوگاه بایکس، متولد شده است. بعدها در مدارک رسمی گائودی، رئوس بهعنوان مکان تولدش ثبت شد.
آنتونی عشقی عمیق به سرزمین مادریاش داشت و به میراث مدیترانهایاش افتخار میکرد. او معتقد بود که مردم مدیترانه خلاقیت، اصالت و حس ذاتی هنری و طراحی دارند. او زمان زیادی را در بیرون از خانه میگذراند، بهخصوص در ماههای تابستان که خانوادهاش در خانه میماندند. این کار فرصتهای زیادی به او میداد تا خود را در مطالعه طبیعت غرق کند!
گائودی از بیماری رماتیسم رنج میبرد و به نظر میرسد که همین بیماری باعث شده بود که شخصیتی کمحرف و محافظهکار داشته باشد. این بیماری او را نهایتاً به سمت گیاهخواری سوق داد.
آنتونی گائودی و علاقه اش به معماری
آنتونی از کودکی علاقه زیادی به معماری نشان میداد. او در بارسلونا که مدرنترین شهر اسپانیا در دهه 1870 بود، تحصیل کرد. بارسلونا مرکز فکری و سیاسی استان کاتالونیا در آن زمان بود. بعدازآنکه تحصیلات او بهطور موقت به خاطر خدمت اجباری سربازی متوقف شد، نهایتاً در سال 1878 از دانشکده معماری استانی فارغالتحصیل شد. او در طول خدمت سربازی در دسته پیاده نظام بهعنوان ارشد نظامی در شهر بارسلونا خدمت میکرد.
بیشتر خدمت سربازی او در مرخصی پزشکی گذشت که همین او را قادر میساخت که تحصیلاتش را ادامه دهد. او به دلیل وضعیت سلامت خود از جنگ کارلیست سوم بین سالهای 1872 تا 1876 معاف شد. آنتونی گائودی مادرش را که تنها 57 سال داشت، در سال 1876 از دست داد. همچنین در همان سال، مرگ برادر 25 سالهاش، فرانسسک که تازه بهعنوان یک پزشک فارغالتحصیل شده بود را تجربه کرد.
با اینوجود گائودی به تحصیلاتش در رشته معماری در مدرسه و دبیرستان معماری بارسلونا ادامه داد و در سال 1878 فارغالتحصیل شد. آنتونی برای تأمین هزینههای تحصیل خود برای معمارها و شرکتهای ساختمانی متعددی بهعنوان طراح کار میکرد. او همچنین در رشتههای زبان فرانسه، تاریخ، اقتصاد، فلسفه و زیباییشناسی تحصیل کرد. نمرههای او متوسط بود و بهندرت درسهای خود را میافتاد.
هنگام فارغالتحصیلی مدیر مدرسه معماری شهر بارسلونا، اِلیس روجنت، به او گفت:ما این عنوان علمی را یا به یک احمق دادهایم و یا یک نابغه. زمان آن را مشخص میکند. هنگامیکه گائودی مدرک خود را گرفت، به دوست مجسمهساز خود، لیورنک ماتامالا، با حس شوخطبعی زیادش گفت: لیورنک، آنها میگویند من الان یک معمار هستم.
آثار معروف آنتونی گائودی
آنتونی گائودی، معمار افسانه ای کاتالان، پس از پایان تحصیلات معماری فعالیت حرفه ای خود را با سبک ویکتوریایی آغاز کرد؛ سبکی که میراث خانوادگی او محسوب می شد. اما گائودی خیلی زود مسیر شخصی خود را پیدا کرد و با ترکیب احجام هندسی، قوس های آزاد، سازه های ارگانیک، آجر، فولاد، کاشی های سرامیکی رنگی و فلزکاری های پیچیده سبک منحصربه فردش را خلق کرد؛ سبکی که امروز او را به یکی از تأثیرگذارترین معماران جهان تبدیل کرده است.
پارک گوئل و سمندر مشهور آن (1900–1914)
یکی از نمادین ترین آثار گائودی، پارک گوئل (Park Güell) در بارسلونا است. در ورودی این پارک، مجسمه ی موزاییکی یک سمندر رنگارنگ قرار دارد که به یکی از شناخته شده ترین نمادهای هنر گائودی تبدیل شده است. این سمندر و کل پارک، نمونه ای درخشان از تکنیک معروف او، یعنی تراکا ددیس (ترنکادیس) یا موزاییک کاری با تکه های شکسته سرامیک و شیشه است.
شروع شهرت جهانی؛ نمایشگاه پاریس 1878
گائودی در سال ۱۸۷۸ بخشی از آثار خود را در نمایشگاه جهانی پاریس به نمایش گذاشت. همین حضور، توجه اشراف و صاحبان سرمایه را جلب کرد و باعث شد مسئولیت طراحی و ساخت دو پروژه مهم به او سپرده شود:
- عمارت گوئل (Palau Güell)
- اقامتگاه خاندان گوئل
شاهکار ناتمام بارسلونا: کلیسای ساگرادا فامیلیا (Sagrada Família)
در سال ۱۸۸۳، گائودی مسئولیت طراحی و تکمیل کلیسای ساگرادا فامیلیا را برعهده گرفت؛ پروژه ای که قبل از او آغاز شده بود اما او نقشه ها را کاملاً تغییر داد و کلیسا را به یک اثر هنری ارگانیک و الهام گرفته از طبیعت تبدیل کرد.
ساگرادا فامیلیا، با برج های مخروطی، جزئیات نمادین مذهبی و نمای موج دار، مهم ترین اثر گائودی و مشهورترین بنای ناتمام جهان است.
دوره گوتیک: کاخ اسقف ها و کازا د لوس بوتینس (1887–1894)
گائودی بین سال های ۱۸۸۷ تا ۱۸۹۴ به سمت معماری گوتیک رفت و دو پروژه مهم را در این سبک خلق کرد:
- کاخ اسقف ها در آستورا (Episcopal Palace of Astorga)
- کازا د لوس بوتینس (Casa de los Botines)
این دو ساختمان، با برج های نوک تیز، سنگ کاری سنگین و فرم های عمودی، نمونه ای از درک گائودی از گوتیک سنتی هستند.
تجربه باروک: کازا کالوت (Casa Calvet) – 1898 تا 1904
گائودی پس از تجربه موفق گوتیک، به سراغ معماری باروک رفت و کازا کالوت را طراحی کرد. این خانه یکی از منظم ترین و کلاسیک ترین آثار گائودی است و نشان می دهد که او توانایی اجرای چند سبک مختلف را در سطحی حرفه ای داشته است.
بازگشت باشکوه در نمایشگاه جهانی 1888
موفقیت های پی درپی باعث شد گائودی در نمایشگاه جهانی ۱۸۸۸ بارسلونا نیز شرکت کند و بار دیگر توجه جهانیان را به خود جلب کند. برخی از سفارش های مهم او، مانند سازه های البینگ و طراحی های شهری، حاصل همین نمایشگاه بود.
همکاری با هنرمندان برجسته؛ نقش جوزپ ماریا یویول
گائودی در بسیاری از پروژه های خود با طراحان، صنعت گران و هنرمندان کاتالان همکاری می کرد. یکی از مهم ترین آن ها جوزپ ماریا یویول (Josep Maria Jujol) بود؛ هنرمندی که مهارت بی نظیری در کاشی کاری داشت. همکاری این دو باعث شد استفاده از کاشی های رنگی و تکنیک ترنکادیس به امضای بصری کارهای گائودی تبدیل شود.
ویژگی های آثار گائودی معمار
آثار گائودی، به خاطر عشق و علاقهی وی به کلیسا، کاملاً مختص به خود او هستند. بهعلاوه، ایمان راسخ گائودی به دین مسیحیت، با پیشرفت وی در کار هرلحظه عمیقتر میشد. به همین خاطر، در آثار گائودی اشارات فراوانی به موضوعات مذهبی شده است.
گائودی پس از سال ۱۹۱۰ تقریباً تمامی پروژههای خود را با هدف تمرکز ویژه بر کلیسای ساگرادا فامیلیا رها کرد. این پروژه که از سال ۱۸۸۳ آغاز شده بود، تمام ذهن گائودی را به خود مشغول ساخت، بهطوریکه او حتی در کارگاههای اطراف محوطهی کلیسا زندگی میکرد. درحالیکه گائودی از روشهای تعادلی خود در ساخت کلیسا استفاده میکرد، میشد سبکهایی از معماری گوتیکِ مخصوص کلیسا و همچنین هنر مدرن را در آن دید.
گائودی درون این کلیسا را به شکل یک صلیب طراحی کرد و برای نمای بیرونی آن از المانهای موجود در انجیل و صحنههای تولد مسیح الهام گرفت. منارههای مخروطی فامیلیا ساگرادا نمادی از حواریون مسیح، مریم مقدس، چهار کاتب انجیل و خود مسیح (بزرگترین مناره) است. هرسال، یک المان متفاوت از کلیسا با پیشرفت کار رونمایی میشود. برخی از مردم علاقهمند به تماشای اثر نهایی گائودی هستند، درحالیکه عدهای دیگر دوست دارند تا شاهد سیر تکاملی این سازهی شگرف، با نمادها، رنگها و البته حال و هوای مذهبی، باشند.
پایان زندگی معمار اسپانیایی
گائودی تا زمان مرگ در دهم ژوئن ۱۹۲۶، همچنان در حال کار بر روی پروژهی ساگرادا فامیلیا بود. او که در سالهای جوانی مردی شیکپوش بود و لباسهای گرانقیمت به تن میکرد، با گذر زمان بهآرامی تغییر رویه داد. زنجیرهای از سختیها، از جمله مرگ عزیزان، مشکلات اقتصادی و چالشهای موجود در کار، سرانجام گائودی را به لباسهای فاخر وی در کمد لباسهایش بیتوجه ساخت.
او در یکی از روزها که مشغول پیادهروی بود با یک تراموا برخورد کرد و تا روز بعد که توسط کشیش کلیسای ساگرادا فامیلیا شناخته شد، مورد مداوای پزشکی قرار نگرفت. در آن زمان، جراحات وی عمیقتر شده بود و گائودی سرانجام سه روز بعد از تصادف درگذشت؛ اما چرا اینقدر به او بیتوجهی شد؟ مردم گائودی با آن لباسهای مندرس را با یک گدا اشتباه گرفته بودند! در زمان مرگ گائودی تنها یک مناره از چهار منارهی کلیسا ساخته شده بود. قرار است تا کار ساخت کلیسا در سال ۲۰۲۶، به مناسبت صدمین سال درگذشت وی، به پایان برسد.
جهت طراحی روف گاردن و سفارش سقف های متحرک با متخصصین گروه طراحی تیوان تماس بگیرید.
